27.11.2018
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 2/XIII/20
27.11.2018
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 2/XIII/20
Okręgowej Rady PZD we Wrocławiu
z dnia 26 listopada 2018r.
RAPORT
w sprawie bezpieczeństwa w rodzinnych ogrodach działkowych okręgu wrocławskiego.
Wrocław, listopad 2018r.
Okręgowy Zarząd Polskiego Związku Działkowców we Wrocławiu w okresie październik – listopad 2018r. przeprowadził badanie we wszystkich rodzinnych ogrodach działkowych okręgu wrocławskiego dotyczące bezpieczeństwa. Badanie polegało na udzieleniu odpowiedzi na 20 zadanych pytań, które dotyczyły rożnych aspektów, szeroko pojętego bezpieczeństwa w ogrodach działkowych. Udzielone odpowiedzi posłużyły do sporządzenia niniejszego Raportu, którego przedstawienie i omówienie będzie przedmiotem zwołanych w miesiącu listopadzie narad z przedstawicielami policji szczebla wojewódzkiego, miejskiego oraz poszczególnych komisariatów policji. Odpowiedzi w temacie bezpieczeństwa udzieliło 151 zarządów ROD.
Pierwszym zadanym pytaniem było – „Czy Zarząd ROD utrzymuje w sprawach bezpieczeństwa na terenie ogrodu kontakty z jednostkami Policji lub z poszczególnymi funkcjonariuszami Policji, a jeżeli tak, to jak często i w jakich sytuacjach , z okazji itp.?”
Odpowiedzi na to zadane pytanie w zdecydowanej większości były pozytywne, gdyż aż 135 zarządów wskazało, że współpracują z jednostkami policji, w dużej mierze z dzielnicowymi. W 13 ROD, spośród 131 rodzinnych ogrodów działkowych, przedstawiciele policji regularnie, na zaproszenie zarządu, uczestniczą w corocznych walnych zebraniach, podczas których udzielają informacji i wskazówek działkowcom w jaki sposób zabezpieczać się przed włamaniami i kradzieżami. Zachęcają do współpracy pomiędzy działkowcami i wzajemnej pomocy w zakresie bezpieczeństwa, poprzez zwracanie uwagi na osoby przebywające w ogrodach, szczególnie na osoby nie będące działkowcami. Apelują o ubezpieczanie majątku ogrodowego, za który w przypadku włamania lub kradzieży można otrzymać odszkodowanie. Zachęcają do każdorazowego zgłaszania aktów wandalizmu, gdyż działkowcy w sytuacjach, gdy staną się ofiarami takich działań, nie zgłaszają ich funkcjonariuszom policji. Brak reakcji wynika albo z obawy o kolejne, jeszcze bardziej drastyczne działania ze strony sprawców lub ze względu na poniesione, niewielkie straty. Funkcjonariusze policji uczestniczący w walnych zebraniach to w szczególności funkcjonariusze komisariatów wrocławskich, w Brzegu Dolnym, w Strzelinie, w Jelczu Laskowicach czy też w Oławie. Zarządy ROD części ogrodów oleśnickich i strzelińskich wskazali również, że funkcjonariusze policji w tychże miejscowościach przeprowadzają akcje znakowania sprzętu ogrodowego oraz majątku ogrodowego. Wskazano kilka przypadków uczestnictwa przedstawicieli policji na organizowanych w ROD dniach działkowca.
Zaledwie 16 zarządów rodzinnych ogrodów działowych wskazało na brak jakiejkolwiek współpracy z policją. Jednakże brak współpracy w przeważającej większości wynika, w opinii zarządu, z brak konieczności jej podejmowania – brak zdarzeń przestępczych w ROD. Niemniej jednak, 60% zarządów współpracę podejmuje.
Większość zarządów ROD odpowiadając na zadane pytanie nie podała szczegółów współpracy w policją, podając jedynie informacje, że taka współpraca jest podjęta. Natomiast te zarządy, które szerzej odniosły się do zagadnienia wskazały, że współpraca podejmowana jest wówczas, gdy nastąpi na terenie ogrodu akt wandalizmu, kradzieży czy też włamania. Wówczas nawiązuje się współpraca, która najczęściej kończy się w momencie zakończenia dochodzenia w danej sprawie. Spośród otrzymanych odpowiedzi nie można wyłowić konkretnych, jasnych przypadków stałej, ciągłej współpracy, która owocowałaby zdecydowaną poprawą stanu bezpieczeństwa w ROD. Współpraca najczęściej dotyczy bieżących wydarzeń w ogrodach.
Drugim zadanym pytaniem było – „Czy Zarząd ROD organizuje wspólne patrole z funkcjonariuszami Policji, czy prowadzi je samodzielnie, w jakich okresach, porach roku, porach doby i jak często?”
Odnosząc się do tego zagadnienia, jedynie 12 zarządów rodzinnych ogrodów działkowych wskazało, iż organizują wspólne patrole z funkcjonariuszami policji, niemniej jednak są to nieliczne patrole, najczęściej 1-2 razy w roku oraz dodatkowo 1-2 razy w miesiącu w okresie jesienno – zimowym. Ponadto 13 zarządów ROD poinformowało, że policja, dzielnicowy czy też przedstawiciel straży miejskiej są w posiadaniu kluczy do bram i samodzielnie patrolują tereny ogrodowe w porach nocnych i wieczorowych. W 1 ogrodzie działkowym patrole przeprowadzają gospodarze poszczególnych sektorów, a w 2 ROD patrole organizują sami działkowcy. Najczęściej jednak sprawa patrolowania terenów ogrodowych spoczywa na członkach zarządów, którzy prowadzą samodzielne patrole w 40 ogrodach działkowych bez jakiegokolwiek wsparcia ze strony policji, straży miejskiej, czy też samych działkowców. W 13 ROD prowadzone są patrole, jednak zarządy ROD nie podały szczegółów dotyczących tych patroli. W 67 rodzinny ogrodach działkowych patrole w ogóle nie są organizowane, ze względu na brak zainteresowania tym zagadnieniem ze strony zarządu i działkowców, wskazując często na brak konieczności ich organizowania. 3 zarządy ROD w ogóle nie odniosły się do tego zagadnienia w swoim piśmie. Wobec powyższego można stwierdzić, że w zdecydowanej większości sprawy bezpieczeństwa spoczywają na członkach zarządów. Niewielka pomoc ze strony policji, czy też funkcjonariuszy innych służb, jest doceniana, lecz zbyt mała, aby skutkowała długotrwałą poprawą stanu bezpieczeństwa w ogrodach.
Trzecim zadanym pytaniem było –„Czy informacje dotyczące bezpieczeństwa na terenie ROD publikowane są na stronie internetowej ogrodu?”
Nato pytanie zarządy ROD udzieliły krótkich, zwięzłych odpowiedzi, i tak w przypadku 26 rodzinnych ogrodów działkowych takie informacje są zamieszczane na stronach internetowych, w przypadku 44 nie są zamieszczane. 74 zarządy ROD poinformowały, iż nie prowadzą strony internetowej ogrodu, a 7 zarządów ROD w ogóle nie odniosło się do zagadnienia. Należy jednak wskazać, że spośród tych zarządów ogrodów, które udzieliły odpowiedzi negatywne i poinformowały o nieumieszczaniu informacji dotyczących bezpieczeństwa na stronie internetowej, są takie, które takiej strony nie prowadzą. Jak można zauważyć, niewiele ponad 11% rodzinnych ogrodów działkowych propaguje zagadnienia bezpieczeństwa poprzez strony internetowe. Przyszłoroczne walne zebrania sprawozdawczo – wyborcze mogą w znacznym stopniu zmienić tę sytuację, gdyż z pewnością wystąpią liczne zmiany w składach zarządów. Zmiany nastąpią m.in. wśród funkcyjnych członków zarządu, w tym na funkcji prezesa, którzy mogą podjąć decyzje o założeniu strony internetowej ogrodu, która będzie stanowiła formę komunikacji na linii zarząd – działkowcy.
Czwartym zadanym pytaniem było – „Czy informacje dotyczące bezpieczeństwa na terenie ROD publikowane są na tablicach ogłoszeń, jakie informacje i w jakim czasie oraz na innych urządzeniach ogrodu (budynkach, ogrodzeniach)?”
W przypadku tego zagadnienia zdecydowana większość, bo aż 109 zarządów ROD, co stanowi ponad 72% ROD, które udzieliły odpowiedzi w przedmiotowym badaniu wskazało, iż publikują informacje na temat bezpieczeństwa na tablicach ogłoszeniowych w ROD. Rzadziej są to budynki, ogrodzenia (furtki), ale kilka takich przypadków też występuje. Zamieszczane informacje to głównie wszelka korespondencja w tym zakresie otrzymana z Okręgowego Zarządu PZD we Wrocławiu, z Krajowego Zarządu oraz ulotki, komunikaty, wytyczne otrzymane od funkcjonariuszy Policji. Ponadto tablice ogłoszeniowe wyposażone są w telefony kontaktowe na policję, straż miejską, pogotowie ratunkowe, straż pożarną i inne. Tablice ogłoszeniowe są głównym, najczęściej stosowanym sposobem na skuteczny przekaz informacji działkowcom. Informacje publikowane są całorocznie, a wzmożone zostają w okresie jesienno – zimowym i wiosennym, przed rozpoczęciem sezonu uprawnego. 33 zarządów ROD poinformowało o niepublikowaniu spraw związanych z bezpieczeństwem na tablicach ogłoszeniowych, a 9 zarządów w ogóle nie odniosło się do przedmiotowego zagadnienia.
Piątym zadanym pytaniem było – „Czy Zarząd ROD monitoruje tereny ogrodu poprzez założenie kamer i dokonywanie odczytów i czy są efekty takiego działania?”
Teren ROD jest monitorowany zaledwie w 24 ogrodach, przy czym w przypadku 9 ROD monitoring jest częściowy i obejmuje swoim zakresem tylko pewne części ogrodów. Zatem zaledwie 15 ogrodów objętych jest pełnym monitoringiem, co stanowi niespełna 9% ROD, które udzieliły odpowiedzi w prowadzonym badaniu. Zarząd 1 ROD wskazał, iż tereny ogrodowe objęte są częściowym monitoringiem prywatnym, należącym do poszczególnych działkowców. 124 zarządów ROD poinformowało, że w ogrodzie nie ma monitoringu ani żadnego innego systemu monitorowania. 2 zarządy ROD nie odniosły się do niniejszego zagadnienia. Jak widać inwestycje związane z monitorowaniem terenu ROD są w fazie początkowej, słabo zaawansowane. Zagadnienie to wymaga podjęcia szeregu działań, aby przekonać działkowców do jego realizowania. Natomiast wskazać należy, iż w tych ROD, w których monitoring funkcjonuje stan bezpieczeństwa uległ zdecydowanej poprawie, a ilość włamań i kradzieży spadła zdecydowanie i nadal spada. Zarządy ogrodów, w których funkcjonuje monitoring w zasadzie nie muszą organizować patroli, gdyż monitoring w pełni patrole zastępuje. Monitoring zatem jednocześnie usprawnia pracę zarządu i poprawia stan bezpieczeństwa w ROD. Główną przeszkodą w realizacji takich inwestycji jest kwestia finansowa, gdyż ogród, aby założyć system monitoringu, w pierwszej kolejności musi przeprowadzić elektryfikację ROD, co jak wiemy jest bardzo kosztowne i trudne do podjęcia przez działkowców na walnych zebraniach.
Szóstym zadanym pytaniem było –„Czy Zarząd ROD założył monitoring Domu Działkowca, budynku administracyjnego, budynków magazynowych poprzez założenie kamer, sieci alarmowej z czujnikami, punktu alarmowego wizualno – dźwiękowego?”
26 Zarządów ROD wskazało, że budynki, szczególnie Domy Działkowca i administracyjne, są zabezpieczone poprzez zamontowanie monitoringu. W 14 ogrodach działkowych zamontowane są inne systemy ochronne – systemy alarmowe, oświetlenia wyposażone w czujniki ruchu i ochrona zewnętrzna czy też alarm dźwiękowy. Zarządy aż 110 rodzinnych ogrodów działkowych poinformowały, że w ogrodzie nie funkcjonuje żaden system alarmowy. 1 zarząd nie odniósł się do tego zagadnienia. Zatem wskazać należy, że 17% budynków w ROD objętych jest monitoringiem lub systemem alarmowym, zapewniającym bezpieczeństwo tychże obiektów. W tym zagadnieniu, analogicznie do punktu poprzedniego, zdecydowanej poprawie uległo bezpieczeństwo obiektów monitorowanych, a ilość włamań, kradzieży czy też innych aktów wandalizmu zdecydowanie zmalała.
Siódmym zadanym pytaniem było –„Czy tematyka bezpieczeństwa na terenie ogrodu omawiana jest na walnym zebraniu, posiedzeniach zarządów, celowych spotkaniach, w czasie Dni Działkowca i innych imprez?”
Zagadnienie to spotkało się z dość szerokim omówieniem ze strony zarządów, które aż w 139 przypadkach wskazały okoliczności, w których omawiane są zagadnienia bezpieczeństwa w ROD, i tak:
1. w 32 ogrodach działkowych tematyka bezpieczeństwa poruszana jest wyłącznie na walnych zebraniach,
2. w 9 ogrodach działkowych tematyka bezpieczeństwa poruszana jest wyłącznie na posiedzeniach zarządów,
3. w 53 ogrodach działkowych tematyka bezpieczeństwa poruszana jest na walnych zebraniach i posiedzeniach zarządów,
4. w 15 ROD tematyka bezpieczeństwa poruszana jest na walnych zebraniach, na posiedzeniach zarządów oraz na Dniach Działkowcach,
5. w 6 ROD tematyka bezpieczeństwa poruszana jest na posiedzeniach zarządów i na spotkaniach z działkowcami,
6. 28 zarządów ogrodów wskazało na fakt omawiania spraw związanych z bezpieczeństwem, nie podając jednak okoliczności,
7. 3 zarządy ROD nie omawiają zagadnień bezpieczeństwa w ogóle,
8. 5 zarządów nie odniosło się to niniejszego zagadnienia.
Zatem powyższe zastawienie wskazuje, że 139 rodzinne ogrody działkowe podejmują tematykę związaną z bezpieczeństwem przy okazji różnych wydarzeń w ogrodzie, co stanowi 62% ROD okręgu wrocławskiego. Natomiast wskazać należy, że tak ważne zagadnienie jakim jest bezpieczeństwo bezwzględnie powinno być przedmiotem spotkań we wszystkich ogrodach, gdyż wszystkich ogrodów ono dotyczy.
Ósmym zadanym pytaniem było –„Czy Zarząd ROD nawiązał współpracę w sprawach bezpieczeństwa i porządku na terenie ROD ze Strażą Miejską i na czym ona polega?”
Na pytanie to 38 zarządów ROD odpowiedziało twierdząco, wskazując że utrzymują kontakty z przedstawicielami Straży Miejskiej, natomiast 71 zarządów w ogóle nie współpracuje ze Strażą Miejską. 7 zarządów ROD nie odniosło się to niniejszego zagadnienia. W 35 przypadkach zarządy ogrodów wskazały na brak straży miejskiej w ich miejscowościach. Z przeprowadzonego nadania wynika, że Straż Miejska funkcjonuje we Wrocławiu, w Oławie i w Strzelinie i w tych miejscowościach współpraca została podjęta. Współpraca ta nie obejmuje wszystkich ogrodów, ale jej nawiązanie jest właściwe i sprzyja poprawie bezpieczeństwa w ogrodach.
Dziewiątym zadanym pytaniem było –„Czy Zarząd ROD ubezpieczył Dom Działkowca, budynek administracyjny, magazyny, ogrodzenia, studnie hydrofornie i inne środki trwałe?”
Majątek w ROD ubezpiecza 100 zarządów ogrodów, 44 zarządy nie ubezpiecza majątku. 1 zarząd ogrodu wskazał jako formę zabezpieczenia znakowanie furtek i studni. 6 zarządów ROD nie odniosło się to tego zagadnienia. We wszystkich przypadkach ubezpieczone są budynki, zarówno administracyjne, Domy Działkowca jak i magazyny, ale również w większości przypadków studnie, hydrofornie oraz ogrodzenia i inne składniki majątkowe. W przypadku wystąpienia włamań, kradzieży czy dewastacji majątku, w zdecydowanej większości zarządom wypłacone zostały odszkodowania. Przeprowadzone badanie pokazało, że ponad 66% ROD biorących udział w badaniu ubezpiecza majątek ogrodowy. Te zarządy ROD, które nie ubezpieczają majątku, jako przyczynę takich działań podają zbyt wysokie koszty ubezpieczenia. Są przypadki, gdy majątek nie jest ubezpieczony, gdyż potencjalni ubezpieczyciele nie wyrazili takiej woli (stare budynki, słabe drzwi, stara infrastruktura).
Dziesiątym zadanym pytaniem było –„Czy temat bezpieczeństwa na terenach ROD jest omawiany na posiedzeniach kolegium prezesów ROD i jakie podjęto przez kolegium działania i decyzje?”
Zarządy 64 rodzinnych ogrodów działkowych, co stanowi ponad 42% ROD, które udzieliły odpowiedzi w przedmiotowym badaniu, potwierdziło poruszanie tematyki bezpieczeństwa podczas posiedzeń kolegium prezesów. Niestety aż 43 zarządów wskazało, iż taki temat nie był przedmiotem spotkania kolegium, a 42 zarządów ROD nie udzieliło żadnej informacji na zadane pytanie. 2 kolegia prezesów – w Jelczu Laskowicach i XIV kolegium prezesów we Wrocławiu potwierdziły obecność przedstawicieli Policji na posiedzeniu kolegium i omówienie tematu bezpieczeństwa w ROD. Biorąc pod uwagę, iż wszystkie kolegia prezesów, poza Oleśnicą i Oławą, zostały powołane w tym roku, organizacja spotkań i posiedzeń dopiero ulega ugruntowaniu, podobnie jak tematyka spotkań, która na bieżąco jest ustalana i weryfikowana pod kątem potrzeb ogrodów zrzeszonych w danym kolegium.
Jedenastym zadanym pytaniem było –„Jakie działania podjął Zarząd ROD w sprawie poprawy bezpieczeństwa obiektów i urządzeń ogrodowych w ramach programu budowy i modernizacji siedzib zarządów i programu RODO (bezpieczeństwo dokumentów i danych osobowych działkowców)?”
Zagadnienie to jest nowe (RODO) i trudne dla wielu zarządów ogrodów. Zadania, jakie stoją przed zarządami w temacie bezpieczeństwa, szczególnie dokumentacji działkowców, w związku z wejściem w życie RODO, niesie za sobą przede wszystkim duże potrzeby finansowe. Zarządy nie zawsze są w stanie sprostać narzuconym wymogom i próbują radzić sobie w rozmaity sposób. Na to zadane pytanie, 11 zarządów ROD odpowiedziało twierdząco, odkreślając, że podjęli działania, ale nie wymienili jakie. 26 zarządów ogrodu dokonało na chwilę obecną wyłącznie zakupu szaf pancernych do bezpiecznego przechowywania dokumentacji działkowców. Inne działania zostały podęte przez 74 zarządy ROD, które polegają na:
1. podłączeniu energii elektrycznej do biura zarządu celem założenia oświetlenia, monitoringu i bezpiecznego przechowywania dokumentacji w pomieszczeniu ogrzewanym,
2. montażu szaf pancernych na dokumenty działkowców,
3. montażu krat stalowych w oknach i drzwiach budynków administracyjnych i magazynowych,
4. montażu dodatkowych zamków w drzwiach,
5. montażu kłódek w kratach zabezpieczających,
6. montażu monitoringu,
7. wygospodarowaniu dodatkowych pomieszczeń, najczęściej bez okien, w których zamontowane zostały drzwi antywłamaniowe, i w których przechowywane są dokumenty działkowców,
8. montażu alarmów dźwiękowych,
9. kodowaniu sprzętu elektronicznego,
10.wzmocnieniu drzwi istniejących,
11.montażu czujników ruchu,
12.zakupie sejfów,
13.montażu rolet antywłamaniowych w oknach i drzwiach zewnętrznych,
14.montażu okiennic,
15.tworzeniu specjalnych pomieszczeń – archiwów,
16.montażu fotokomórek,
17.przechowywaniu dokumentów w skrzyniach pancernych,
18.przechowywaniu dokumentów w pomieszczeniach stanowiących własność gminy – dotyczy tych ROD, które w ramach biur zarządu korzystają z pomieszczeń gminnych, w których odbywają się posiedzenia zarządu, przechowywane są dokumenty i załatwiane wszelkie sprawy związane z działkowcami (zawieranie umów, rozpatrywanie konfliktów itp.).
19.współpraca z firmami ochroniarskimi.
W przypadku 6 ROD, dokumentacja ogrodowa nadal przechowywana jest, dla bezpieczeństwa, w domach prywatnych, gdyż ogrody te nie posiadają budynków administracyjnych lub te istniejące nie spełniają wymogów bezpieczeństwa i przechowywanie w nich dokumentacji jest niewskazane, wręcz niebezpieczne. 24 zarządy ROD nie podjęły żadnych działań w zakresie RODO, a 10 nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Podsumowując powyższe, 49% zarządów ROD podjęło działania zmierzające do poprawy stanu bezpieczeństwa w ROD, ze szczególnym naciskiem na RODO, znaczna część tych, które nie podjęły żadnych działań, przedłożą stosowne wnioski dotyczące konkretnych zadań na przyszłorocznych walnych zebraniach sprawozdawczo – wyborczych. Wiązać się to będzie bowiem z koniecznością opodatkowania działkowców na realizację takich zadań.
Jak widać działań podjętych jest wiele, ale nadal nie jest ich wystarczająca ilość. Są ogrody, gdzie pracy jeszcze dużo należy włożyć, aby dostosować istniejącą infrastrukturę do wymogów RODO. Ogrody te w większości zostały objęte Programem budowy, modernizacji i remontów siedzib zarządów ROD okręgu wrocławskiego Polskiego Związku Działkowców,którego efekty będzie można już odnotować w przyszłym roku. Poprawie bezpieczeństwa wymaga przechowywana w ogrodach dokumentacja, ale też infrastruktura ogrodowa, która zapewnia poczucie bezpieczeństwa samym działkowcom.
Dwunastym zadanym pytaniem było –„Czy w sprawach bezpieczeństwa na terenie ROD podejmowana jest współpraca z Urzędem Miasta, z Urzędem Gminy, z określonym Wydziałem, jednostką Gminy, z Wydziałem referatu zarządzania kryzysowego i na czym ona polega?”
W 26 rodzinnych ogrodach działkowych, co stanowi niewiele ponad 11% wszystkich ROD okręgu wrocławskiego, zarządy podjęły współpracę z ww. jednostkami. Współpraca poległa głównie na:
1. monitorowaniu zjawiska przebywania dzikiej zwierzyny na terenach ogrodów i jej wyprowadzaniu poza teren ROD,
2. rozwiązywaniu spraw związanych z zaśmiecaniem terenów przyległych do ROD,
3. wycince i utylizacji chorych drzew, rosnących w sąsiedztwie ROD,
4. umożliwieniu dostępu do rozdrabniacza gałęzi,
5. omawianiu spraw zwianych z gospodarką odpadami,
6. udziale w sesjach Rady Miejskiej w sprawach bezpieczeństwa (Oleśnica),
7. wyprowadzaniu bezdomnych z terenów ogrodów,
8. usuwaniu azbestu z terenów ogrodów,
9. poprawie stanu dróg dojazdowych.
Wskazane powyższej działania nie rozwiązują z pewnością wszystkich problemów, z którymi zmagają się zarządy ogrodów jak i sami działkowcy, ale fakt podejmowania wspólnych, skutecznych działań daje nadzieję na przyszłość, że ilość takich działań będzie ulegała systematycznemu zwiększeniu. W ogrodach oławskich do współpracy włączył się Burmistrz, który osobiście uczestnicy w spotkaniach z prezesami zarządów i pomaga rozwiązywać problemy występujące na terenach ogrodów. 107 zarządy ROD nie podjęły dotychczas żadnych działań w zakresie współpracy z ww. organami administracji publicznej, a 18 nie odniosło się do zadanego pytania.
Trzynastym zadanym pytaniem było –„Czy Zarząd ROD założył wewnętrzne oświetlenie alei ogrodowych (ile punktów oświetleniowych) i czy planuje takie przedsięwzięcie?”
Powszechnie wiadomo, że oświetlenie alei ogrodowych mogą wykonać te ogrody, które posiadają wewnętrzną sieć energetyczną. Elektryfikacja ogrodu jest kosztownym zadaniem inwestycyjnym, które na chwilę obecną wykonało około 40% rodzinnych ogrodów działkowych okręgu wrocławskiego. Jednakże na zadnie pytanie, czy ogród posiada wewnętrzne oświetlenie twierdząco odpowiedziało zaledwie 18 zarządów ROD, co stanowi niewiele ponad 8% wszystkich ROD. Oświetlenie alei ogrodowych w tych 18 ROD, zaledwie w 5 przypadkach obejmuje swoim zasięgiem cały ogród, 10 ROD oświetlonych jest częściowo (najczęściej dotyczy to głównych alei ogrodowych, bram i furtek wejściowych, budynków administracyjnych), a 3 ogrody posiadają wyłącznie oświetlenie Domów Działkowca (budynków administracyjnych). Brak oświetlenia w ogrodzie wskazały 127 zarządów ROD, nie zawsze te, które nie posiadają wewnętrznej sieci energetycznej. Zarządy tych ogrodów, które sieć posiadają, jako przyczynę braku oświetlenia podają najczęściej zbyt wysokie koszty wykonania i utrzymania. 6 zarządów ROD nie udzieliło odpowiedzi na zadnie pytanie.
Czternastym zadanym pytaniem było –„Czy i ile zgłoszono w 2017r. i 2018r. włamań do altan działkowców i jakie są efekty postępowań wdrożonych przez Policję?”
Zarządy 89 rodzinnych ogrodów działkowych, co stanowi ponad 39% wszystkich ROD okręgu wrocławskiego, omawiając niniejsze zagadnienie wskazało na występowanie przypadków włamań do altan:
1. w 37 rodzinnych ogrodach działkowych łącznie stwierdzono 293 włamania do altan, we wszystkich przypadkach sprawy zostały umorzone a sprawca (sprawcy) nie zostali ujęci,
2. w 6 rodzinnych ogrodach działkowych stwierdzono łącznie 28 włamań do altan, sprawców ujęto,
3. w 23 rodzinnych ogrodach działkowych stwierdzono 153 przypadków włamań do altan, sprawy są jeszcze w toku, zarządy i działkowcy czekają na rozstrzygnięcia w tych sprawach,
4. 1 zarząd ROD wskazał na wystąpienie w ogrodzie aż 23 przypadków włamań, z których część umorzono, a w kilku przypadkach udało się ująć sprawcę (sprawców),
5. 2 zarządy ROD zgłosiły 4 przypadki włamań do altan i do dnia dzisiejszego nie otrzymał żadnych informacji, co do prowadzonych działań i rozstrzygnięć w tej sprawie,
6. 4 zarządy ROD podały 6 przypadków włamań do altan wraz z informacją, że w tych sprawach trwa postępowanie i zarząd wraz z działkowcami oczekują na rozwiązanie,
7. 8 zarządów ROD wskazało, że włamań było „kilkanaście” lub „kilkadziesiąt”, jednak wszystkie te postępowania zostały umorzone a sprawca (sprawcy) nie został ujęty,
8. 8 zarządów rodzinnych ogrodów działkowych oszacowało ilość włamań na „kilkanaście” oraz wskazało na brak ich rozstrzygnięcia.
Łącznie 70 zarządów ogrodów wskazało 494 przypadki włamań do altan działkowców, co daje średnią ponad 7 włamań na 1 ROD. Z pewnością, gdyby pozostałe 16 zarządów podało precyzyjne ilości, a nie ogólnie wskazało, że włamań było kilkanaście czy kilkadziesiąt, to średnia włamań zdecydowanie by wzrosła. Ponadto brak odpowiedzi na to pytanie z 10 zarządów ROD dodatkowo pomniejsza tę wartość. Na brak jakichkolwiek włamań do altan na terenie ROD wskazały 52 zarządy rodzinnych ogrodów działkowych. Ponadto część zarządów w odpowiedziach na to pytanie wskazało, że działkowcy osobiście zgłaszają przypadki wandalizmu na policję i dlatego zarząd nie ma wiedzy, co do ilości takich zdarzeń, oraz że działkowcy nie zgłaszają włamań, gdyż nie wierzą w możliwość ujęcia sprawcy i odzyskania skradzionych sprzętów czy też naprawy powstałych zniszczeń. Dodatkową przyczyną nie zgłaszania aktów wandalizmu jest brak polisy ubezpieczeniowej obejmującej majątek znajdujący się na działce, a co za tym idzie brak możliwości otrzymania odszkodowania w przypadku poniesienia strat. Niepokoi również fakt, że aż w 324 przypadkach włamań sprawy zostały umorzone przez Policję a sprawca (sprawcy) nie zostali ujęci. Stanowi to ponad 65% wszystkich, zgłoszonych zdarzeń. Więc jak widać, skuteczność Policji na terenach ogrodowych jest niewielka i wynika prawdopodobnie z tzw. niewielkiej szkodliwości społecznej.
Piętnastym zadanym pytaniem było –„Czy w 2017r. i 2018r. zanotowano włamania do Domu Działkowca, budynku administracyjnego, magazynu, jakie odnotowano szkody, w jakiej wysokości i czy zarząd otrzymał odszkodowanie od ubezpieczyciela?”
W 30 rodzinnych ogrodach działkowych, co stanowi ponad 13% wszystkich ROD, w podanym czasie miały miejsce włamania do budynków administrowanych przez zarządy ROD. 18 spośród nich otrzymało satysfakcjonujące odszkodowanie od ubezpieczyciela. Zarząd 1 rodzinnego ogrodu działkowego wskazał, że miało miejsce włamanie do budynku administracyjnego, który nie był ubezpieczony, w związku z czym nie otrzymali odszkodowania, a 1 zarząd jest w trakcie prowadzenia postępowania i oczekuje na rozstrzygnięcie. 2 zarządy ROD odpowiedziały, że włamania były, bez podania jakichkolwiek szczegółów. Zarządy 8 rodzinnych ogrodów działkowych wskazały łącznie wystąpienie 15 włamań w tych latach do budynków administracyjnych, jednak nie podali żadnych szczegółów dotyczących zdarzeń (brak informacji o zgłoszeniu na policję, o odszkodowaniu czy też o ujęciu sprawców). Zarządy 117 rodzinnych ogrodów działkowych poinformowały o braku włamań w ROD, a 4 zarządy nie odniosły się do zadanego pytania. Włamania występują szczególnie w tych ogrodach, w których brakuje jakichkolwiek zabezpieczeń typu monitoring, alarm.
Szesnastym zadanym pytaniem było –„Czy Zarząd ROD (walne zebranie) powołało wewnętrzną komisję bezpieczeństwa ROD i jakie są efekty działań takiej komisji?”
Zaledwie w 8 rodzinnych ogrodach działkowych, co stanowi niewiele ponad 3,5% wszystkich ROD, została powołana komisja ds. bezpieczeństwa, której głównymi zdaniami są – stały kontakt z działkowcami w zakresie bezpieczeństwa, przekazywanie informacji dotyczących aktualnego stanu bezpieczeństwa w ROD członkom zarządu, wskazywanie działań niezbędnych do podjęcia w przypadku poniesienia strat i szkód w wyniku włamań. Komisje bezpieczeństwa utrzymują stałe kontakty z zarządami i wskazują niezbędne do podjęcia działania mające na celu zwiększenie poziomu bezpieczeństwa w rodzinnych ogrodach działowych. W 1 ROD powołany został patrol obywatelski. 130 zarządów rodzinnych ogrodów działkowych nie powołało komisji bezpieczeństwa, wskazując za główną przyczynę brak zainteresowania ze strony samych działkowców jak i brak konieczności powoływania takiej komisji, ze względu na względnie wysoki poziom bezpieczeństwa w ROD. 12 zarządów ROD nie odniosło się do zadanego pytania.
Siedemnastym zadanym pytaniem było –„Czy i w jakiej formie prowadzona jest wymiana informacji z działkowcami dotycząca zdarzeń powstających na ternie ROD?”
W odpowiedziach zarządy ROD wskazały szereg sposobów na komunikowanie się z działkowcami. 64 (28%wszystkich ROD) zarządów ROD stosuje jedną, wybraną formę komunikowania się z działkowcami i jest to:
1. w 20 ROD – tablice ogłoszeniowe umieszczone na terenie ogrodu działkowego,
2. w 6 ROD – przekazywanie informacji na corocznych walnych zebraniach,
3. w 32 ROD – wymiana informacji podczas bezpośrednich rozmów z działkowcami,
4. w 6 ROD – posiedzenia zarządu.
Ponadto 65 (29% wszystkich ROD) zarządy rodzinnych ogrodów działkowych stosują więcej niż jedną metodę komunikowania się z działkowcami i wskazują na następujące:
1. telefonicznie,
2. bezpośrednia rozmowa,
3. strona internetowa, e-mail,
4. tablice ogłoszeń,
5. posiedzenia zarządu,
6. walne zebranie, konferencja delegatów,
7. dni działkowca,
8. kwartalne spotkania z działkowcami,
9. „poczta pantoflowa”,
10. podczas ustalonych dyżurów członków zarządu,
11. poczta tradycyjna,
12. fanpage,
13. facebook,
14. zebrania sektorowe.
Najwięcej zarządów ROD stosuje rozwiązania polegające na bezpośredniej rozmowie z działkowcami, wywieszaniu informacji na tablicach ogłoszeniowych, zapraszaniu działkowców na posiedzenia zarządu i omawianie wówczas konkretnych problemów i spraw, telefonicznie. 11 zarządów ROD nie stosuje żadnych form komunikowania się z działkowcami, a 11 zarządów nie odniosło się do tego zagadnienia. Żaden zarząd ROD odnosząc się do niniejszego zagadnienia nie wskazał na jakiekolwiek problemy komunikacyjne z działkowcami.
Osiemnastym zadanym pytaniem było –„Czy na terenie ogrodu zanotowano w 2017 i w 2018 roku przypadki kradzieży mienia działkowca, plonów z działki (owoce, warzywa), ile było takich przypadków?”
Zarządy 77 (ponad 34% wszystkich ROD)rodzinnych ogrodów działkowych omawiając niniejsze zagadnienie wskazało na występowanie przypadków kradzieży mienia działkowca, których:
1. w 29 rodzinnych ogrodach działkowych łącznie stwierdzono 230 przypadków kradzieży mienia działkowca,
2. w 25 rodzinnych ogrodach działkowych zarządy podały, że kradzieży było kilka, kilkanaście,
3. w 8 rodzinnych ogrodach działkowych zarządy ROD ilość kradzieży określiły jako liczne, nagminne,
4. w 14 ROD ilość kradzieży została określona jako sporadyczna,
5. w 1 ogrodzie zarząd wskazał, że takie przypadki działkowcy zgłaszają bezpośrednio na policję, więc zarząd nie ma wiedzy tym zakresie.
Zarządy 65 (29% wszystkich ROD) rodzinnych ogrodów działkowych poinformowały, że w ogrodach nie występują przypadki kradzieży mienia działkowca, 9 zarządów nie odniosło się do tematu. Jednocześnie zaznaczono, że nie wszystkie przypadki kradzieży przekazywane są zarządowi, więc wiedza członków zarządu w tym zakresie może być niepełna.
Dziewiętnastym zadanym pytaniem było –„Czy na terenie ogrodu zanotowano w 2017 i w 2018 roku przypadki napaści na działkowców, jaki miały one charakter, konsekwencje i efekty zgłoszenia zdarzenia przestępczego do organów ścigania?”
W 11 rodzinnych ogrodach działkowych odnotowano zdarzenia napaści na działkowców. W 1 przypadku dokonano dwukrotnej napaści na prezesa zarządu, w pozostałych 8 przypadkach napaść dotyczyła działkowców. Policja ujęła 1 sprawę. Pozostałe 2 przypadku to przebywanie na terenie 2 ROD ekshibicjonisty – łącznie 4 incydenty. Zarządy 136 rodzinnych ogrodów działkowych wskazały na brak takich zdarzeń na terenie ROD, a 4 zarządy nie odniosły się do niniejszego zagadnienia.
Dwudziestym zadanym pytaniem było –„Czy na terenie ogrodu przebywają osoby niepożądane, bezdomni, byli użytkownicy działek i jaki jest ich ewentualny udział w zdarzeniach przestępczych? Ile jest takich osób i ile zajmują działek (altan)?”
Zjawisko przebywania na terenie ROD tzw. „osób trzecich” występuje w 23 (prawie 10% wszystkich ROD)rodzinnych ogrodach działkowych. W 16 z nich przebywa łącznie 25 osób, najczęściej bezdomnych, głównie w okresie jesienno – zimowym. Nie są to stali mieszkańcy ogrodów. W 1 ROD stwierdzono przebywanie osób trzecich na terenach przyległych do ogrodu, które dawniej stanowiły tereny ogrodowe lecz uległy likwidacji. Osoby te utrudniają znacznie przebywanie działkowców w ogrodzie, gdyż stanowią dla nich zagrożenie. W 2 ROD na terenach działek „pomieszkują” działkowcy, a w 4 sporadycznie bezdomni. Zarządy 124 (55% wszystkich ROD) rodzinnych ogrodów działkowych nie odnotowały przebywania na terenie ogrodu osób postronnych, 4 zarządy nie odniosły się do tego zagadnienia. Tak więc zjawisko przebywania osób trzecich w rodziny ogrodach działkowych nie jest nagminne i masowe, ale należy włożyć jeszcze dużo pracy aby to zjawisko wyrugować. W tym celu zarządy ROD podejmują niezbędne działania, do których należy m.in. wyłączenie prądu w okresie jesienno – zimowym, zabezpieczenie dostępu do wody, patrole.
PODSUMOWANIE
Po dokonaniu analizy otrzymanych od zarządów rodzinnych ogrodów działkowych odpowiedzi w zakresie bezpieczeństwa, można stwierdzić, że jego poziom w ogrodach jest bardzo zróżnicowany.
Coraz więcej ogrodów posiada łącznie ubezpieczenie majątku, elektryczność oraz oświetlenie i monitoring, dzięki czemu poziom bezpieczeństwa w takich ogrodach jest duży, a zarząd ogrodu może bardziej skupić się na wykonywaniu zadań statutowych. Działkowcy w takich ogrodach czują się bezpieczni, chętniej i dłużej w nich przebywają. Natomiast wskazać należy, że ogrody posiadające tak silnie rozbudowaną infrastrukturę przedstawiały wielokrotne wnioski w sprawie realizacji zadań inwestycyjnych na walnych zebraniach, które zakładały opodatkowanie działkowców na realizację poszczególnych zadań inwestycyjnych, które były akceptowane i podejmowano w tym zakresie stosowne uchwały. Bez takich działań zarządy ROD nie są w stanie realizować inwestycji w ROD z powodu braku środków finansowych.
Dużo ogrodów działkowych posiada poszczególne elementy infrastruktury ogrodowej, np. ubezpieczenie, monitoring, alarm czy też oświetlenie. Każdy z tych elementów, nawet jeżeli występuje wyłącznie 1 z nich na terenie danego ROD, stanowi już pewną barierę ochronną przed wandalizmem, powoduje, że ilość włamań i kradzieży jeśli nie maleje, to przynajmniej nie wzrasta. Te ogrody działkowe muszą podejmować dalsze, właściwe działania zmierzające do rozbudowy infrastruktury ogrodowej, która zapewni działkowcom bezpieczne przebywanie na terenie ROD.
Trzecią grupę ogrodów stanowią te, których infrastruktura ogrodowa nie jest dostosowana do potrzeb działkowców w zakresie bezpieczeństwa. Najczęściej są to ogrody małe, położone w małych miejscowościach, w których działkowców nie stać na inwestowanie w tak drogą infrastrukturę jak elektryfikacja ROD, monitoring czy też oświetlenie ogrodu.
Dużo do życzenia pozostawia też dotychczasowa współpraca z Policją, która w większości przypadków wzmaga się wraz z aktami wandalizmu w ogrodach, a powinna być stała i wynikać z przyjętych założeń i rozwiązań, skutecznych i korzystnych dla działowców i osób przebywających na terenach rodzinnych ogrodów działkowych. Podobnie jeśli chodzi o wykrywanie sprawców takich czynów przez Policję – odsetek ich wykrywania jest znikomy i niezadowalający. Nie można traktować takich czynów jako zjawisk o niskiej szkodliwości społecznej, gdyż osoby dokonujące czynów przestępczych na terenach ROD czują się niczym nie zagrożeni. W obliczu takich działań i takiego podejścia funkcjonariuszy Policji, zjawiska włamań i kradzieży nie będą malały. W tej sprawie mamy jeszcze dużo do zrobienia i wypracowania wspólnie z organami Policji.
Raport ten, z pewnością posłuży do wypracowania takich wspólnych działań, które na przestrzeni najbliższych lat zdecydowanie poprawią poziom bezpieczeństwa w ROD, a ilość włamań, kradzieży czy też napaści ulegnie zdecydowanemu zmniejszeniu. W takich bezpiecznych ogrodach działkowcy będą chętniej przebywać, ale też i chętniej inwestować, wiedząc, że ich majątek jest po prostu bezpieczny.
Sporządziła
mgr inż. Ewa Gaicka
Dyrektor Biura OZ we Wrocławiu