Seminarium działkowców europejskich w Berlinie

Biuro Międzynarodowe Ogrodów Rodzinnych zaprosiło w dniach 23-25 sierpnia br. przedstawicieli narodowych związków działkowców zrzeszonych w organizacji do Berlina na międzynarodowe seminarium pod tytułem "Osiągnięcia ruchu ogrodnictwa działkowego i jego skuteczne odzwierciedlenie w mediach publicznych jak również decyzjach politycznych". W seminarium uczestniczyła pięcioosobowa delegacja polskich działkowców pod przewodnictwem Prezesa Polskiego Związku Działkowców Eugeniusza Kondrackiego. Temat seminarium został dobrany, by kontynuować rozpoczętą w 2012r. w Zurichu debatę działkowców europejskich o znaczeniu ogrodów działkowych i ich obrazie w mediach i opinii publicznej. Kulminacją i podsumowaniem rozpoczętych prac będzie przyszłoroczny Kongres Biura Międzynarodowego w Utrechcie (Holandia), który powinien podsumować 3-letnie prace zespołów narodowych i przyjąć dokumenty oraz podjąć decyzje wprowadzające ustalenia do praktyki działań w krajach członkowskich.

 

 Seminarium poprzedziły obrady Zgromadzenia Ogólnego członków Biura podczas którego Prezes Eugeniusz Kondracki przedstawił prezydentom narodowych związków informację o sytuacji polskiego ogrodnictwa działkowego i trwających w Polsce pracach nad nową ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych. Zgromadzeni z zadowoleniem przyjęli fakt, że projekt obywatelski opracowany przez działkowców i poparty blisko milionem podpisów stał się projektem wiodącym w pracach komisji sejmowych, ale niepokój muszą budzić rozwiązania zaproponowane przez posłów PO, które odbiegają znacząco od projektu obywatelskiego i mogą stanowić próbę wprowadzenia rozwiązań stawiających pod znakiem zapytania przyszłość polskiego ogrodnictwa działkowego.

 Merytoryczne obrady seminarium obejmowały wystąpienia plenarne zaproszonych prelegentów reprezentujących środowisko nauki, polityków i przedstawicieli mediów oraz dyskusję w dwóch równoległych grupach roboczych (anglo- i niemieckojęzycznych). Ze szczególnym zainteresowaniem i uznaniem spotkało się wystąpienie prof. dr. Klausa Neumana – eksperta w obszarze krajobrazu i ochrony środowiska. Prelegent przedstawił wykład na temat "Ogrody działkowe i działkowcy w zmieniających się czasach – od ogrodów biedy do kulturowego bogactwa kraju". Przedstawiając rys historyczny rozwoju ogrodnictwa działkowego datowany od XVIII wieku w poszczególnych fazach jego rozwoju wyprowadził wniosek, że należy dzisiaj ogrody postrzegać jako część składową miasta przyszłości, w którym zieleń działkowa będzie częścią zieleni miejskiej przystosowanej do oczekiwań i nowych wyzwań . Wymaga to podjęcia długofalowego i wspólnego planowania rozwoju ogrodów przez działkowców i samorządy miast, by sprostać tym wyzwaniom. Wiele uwagi podczas seminarium poświęcono kształtowaniu obrazu ogrodów działkowych w społeczeństwie przez media, a zwłaszcza obalaniu mitów, że ogrody stanowią luksus dla małej grupy, odgradzają się od społeczeństwa, są ruchem przestarzałym i niepotrzebnym we współczesnym świecie.  Z kolei liberałowie postrzegają ogrody przez pryzmat pieniądza i możliwość  pozyskania nowych terenów pod inwestycje. Burmistrz miasta Amstelveen pod Amsterdamem dr J.H.C. van Zanen , które to miasto zaprojektowało nowoczesny i ukierunkowany na potrzeby miejskiej społeczności ogród działkowy mówi „należy wszelkimi sposobami walczyć z tymi mitami, prezentować ogrody, otwierać je dla społeczeństwa, bo nieznani = nielubiani”.

 

Deike Diening dziennikarka Tagesspiegel prezentowała opinie prasy niemieckiej zarówno pozytywne, traktujące o dorobku ogrodów, formach aktywności działkowej społeczności, nowych formach zagospodarowania terenów, uprawy ciekawych roślin, kuchni z ogrodów, ale też negatywne, traktujące ogrody jako obiekty przeszłości. W wielu doniesieniach medialnych znajduje też odbicie walka działkowców o utrzymanie swoich ogrodów,  przedstawia się ogrody pionierskie z punktu widzenia zagospodarowania przestrzennego, ogrody wspólnotowe i ich społeczne znaczenie oraz osiągnięcia. Wywiodła też twierdzenie, że  to o czym piszą media zależy od nas samych, z tym że aby dotrzeć na łamy gazet musimy  pisać "językiem dziennikarzy", w którym jest zapotrzebowanie na krótkie, atrakcyjne dla czytelnika newsy. W toku seminarium eksponowano potrzebę wykorzystywania nowoczesnych środków przekazu informacji, jakimi są internet i portale społecznościowe, zwłaszcza Facebook.  Prezentowano także przykłady tworzenia przyszłościowych ogrodów, w których tworzy sie przestrzenie dla wspólnego przebywania dorosłych, dzieci i seniorów. W szczególności przedstawiono interesujące projekty z Niemiec – Sinzheim w Badenii-Wirtembergii pt. „Park generacji – Centrum Seniorów" oraz wspólny projekt miasta i działkowców Wathlingen (Dolna Saksonia) pt. „Park 4 generacji" – społeczny projekt pilotażowy, w którym na bazie ogrodowej zieleni zbudowano centra dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów.

Dyskutowano także w grupach roboczych o tym  co zrobić, by prawdziwy i pożądany obraz ogrodnictwa działkowego docierał do opinii publicznej. W tych tematach nie zabrakło głosu polskich działkowców. Zdzisław Śliwa przedstawił problemy polskiego ogrodnictwa działkowego w komunikacji z dziennikarzami wydawnictw centralnych i prasą regionalną. O ile ci pierwsi piszą rzadko i często krytycznie, a niekiedy wręcz tendencyjnie o polskich ogrodach, to na łamach prasy regionalnej można spotkać artykuły o wiele bardziej obiektywne i opisujące działkową rzeczywistość w sposób odpowiadający prawdzie. Specyfika sytuacji działkowców naszego kraju wynika z uporczywej walki o dobrą ustawę. Walka ta przykuwa uwagę mediów, które często o nas piszą, przez co problemy polskiego ogrodnictwa działkowego są znane społeczeństwu. Gorzej, że niektóre tendencyjne artykuły deformują postrzeganie ogrodów i działkowców. Stąd też, jak w swoim wystąpieniu stwierdził Prezes naszego Związku Eugeniusz Kondracki, sami musimy dbać o nasz wizerunek i docierać do działkowców i społeczeństwa własnymi mediami. Stąd nasza inicjatywa dotarcia do społeczeństwa przez wydanie nowej gazety "Zielona Rzeczpospolita", przez publikowanie naszej postawy w obronie ogrodów na łamach stron internetowych KR PZD i okręgów, a także ogrodów. Wielkie znaczenie ma też współpraca podejmowana z organizacjami międzynarodowymi i krajowymi, która sprzyja popularyzowaniu ogrodów działkowych. Prezes Związku mówił o współpracy z Greenpeace w temacie pszczoły w ogrodach. W ramach projektu naukowego  COST Action 2011 we wrześniu zaprezentujemy na międzynarodowej konferencji naukowej na temat " Miejskie ogrody działkowe w miastach Europy – przyszłość, wyzwania i zdobyte doświadczenia" dorobek i problemy polskiego ogrodnictwa działkowego  oraz ogrody Poznania.

 

 

Uczestnicy seminarium zobowiązali sie do dalszej pracy dla pozyskania pożądanego wizerunku ogrodnictwa działkowego w swoich krajach i przygotowania swoich projektów na kongres w Utrechcie.

 W ramach towarzyszącej imprezy „Europejski Dzień Ogrodów" uczestnicy berlińskiego spotkania działkowców odwiedzili "Ogrody świata"  – niemiecki pomysł pokazania idei ogrodów z różnych części globu oraz odwiedzili dwa berlińskie ogrody  działkowe, poznali ich zagospodarowanie oraz uprawiane warzywa i owoce. W zakończeniu imprezy Prezydent Biura Chris Zijdeveld i Sekretarz Generalna Malou Weirich wręczyli wyróżnionym ogrodom z Niemiec, Holandii i Francji honorowe dyplomy, a gospodarz seminarium Prezydent Związku Działkowców Niemieckich dr Norbert Franke wręczył wyróżnionym upominki od gospodarzy seminarium.

Opracował: Zdzisław Śliwa

OZ Poznań